4857 sayılı iş kanunuyla belirlenen ihbar tazminatı tüm çalışanlar için oldukça önem arz ediyor. İhbar tazminatının kıdem tazminatından farkı ise kıdem tazminatı sadece iş veren tarafından işçiye ödenirken, ihbar tazminatı yasalarca düzenlenmiş bildirim süresine işçi tarafından uyulmadığı takdirde işçi de iş verene ihbar tazminatı ödeyebilir. İhbar tazminatı ödememek için, iş sözleşmesinin feshi söz konusu olduğunda iş veren veya çalışan ilgili yasalarca belirlenmiş süre kadar önce bu durumu karşı tarafa bildirmek zorundadır.
4857 sayılı iş kanununun 17. maddesine göre iş veren ve işçi arasında imzalanan iş sözleşmesini taraflardan birinin sonlandırılması durumunda ilgili yasalarca belirlenmiş süre öncesi kadar durumu karşı tarafa bildirmek zorundadır. Belirlenen bu sürelere uymadan sözleşmeyi bitiren tarafın karşı tarafa ihbar tazminatı ödemesi yasal olarak zorunludur.
İş sözleşmesinin fesih süreleri şu şekildedir;
6 aydan kısa süredir çalışanlar için işten ayrılma bildiriminin yapılmasından 2 hafta sonra,
6 ay ile 1 buçuk yıl arasında çalışanlar için işten ayrılma bildirimin yapılmasından 4 hafta sonra,
1 buçuk yıl ve 3 yıl arasında çalışanlar için işten ayrılma bildiriminin yapılmasından 6 hafta sonra,
3 yıldan uzun süredir çalışanlar için işten ayrılma bildiriminin yapılmasından 8 hafta sonra iş sözleşmesi sonlandırılmış sayılmaktadır.
Yani sözleşmeyi sonlandıracak taraf yasalarca belirlenmiş yukarıdaki süreler kadar önce sözleşmeyi sonlandıracağını karşı tarafa haber vermek durumundadır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
*İlgili yasalarca belirlenmiş koşulları sağlayarak ihbar tazminatını almaya hak kazanmış kişinin tazminat ücretini hesaplaması ise oldukça basittir.
*İhbar tazminatı hesaplanırken bir haftalık çalışma ücreti baz alınır.
*İhbar tazminatı için önce çalışanın aylık brüt maaşı üzerinden günlük ücreti hesaplanır.
*Bulunan rakam bir hafta yani 7 ile çarpılarak çalışanın bir haftalık ücreti bulunur.
*Ardından çalışanın iş yerinde geçirdiği süre boyunca hak kazandığı ihbar süresi belirlenir. Örneğin 5 yıl çalışmış bir işçinin ihbar tazminatı süresi 8 haftadır.
*Belirlenen bu süre haftalık ücret ile çarpılarak çalışan veya iş verenin alacağı ihbar tazminatı bulunmuş olur.
Ayrıca ihbar tazminatına gelir ve damga vergisi dahil değildir. Bu yüzden alınacak ihbar tazminatından gelir vergisi ve damga vergisi ücreti düşürülerek ihbar tazminatının tam tutarına ulaşmış olunur.